Zakład Kamieniarski Łódź

Montaż okładzin kamiennych konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych

ściany z kamienia, kamienny domek, marmurowy dom, granitowy dom, granitowy światOkładziny konstrukcyjne, to warstwy licowe murów warstwowych mieszanych, z kamienia lub cegły, biorące udział w przenoszeniu obciążeń, jakie działają na mur. Zamiast warstwy licowej wykonanych z cegły stosuje się warstwę licową z kamienia. Łączenie z murem właściwym, kotwami lub przez przemurowanie, okładziny  konstrukcyjne występują w każdym przypadku murów typu „opus emplectum” (mur kamienny z rdzeniem wypełnionym z kamieniami zalanym zaprawą). Okładziny niekonstrukcyjne mają charakter dekoracyjny lub ochronny, są zazwyczaj doklejane do lica ściany.  Wykonanie okładzin kamiennych, należy wykonać rzędami na całej szerokości ściany. Układanie płyt rozpoczyna się od dołu. W budynkach wielopiętrowych okładzinę wykonuje się kolejno na każdym piętrze, ustawiając najniższe płyty kamienne danego pietra na ta zwanym pasie wspornikowowym, to jest występach konstrukcyjnych stropów, wieńców, belek, odsadzkach murów,  które mają dostateczną nośność.  Rzędy poziome osadza się od narożników, pilastrów, otworów ku środkowi. Między narożnikami uprzednio rozciąga się sznur i następnie silnie go napina z równoczesnym wypoziomowaniem. Sznur ten wyznacza położenie górnych krawędzi elementów.  Licowanie wykonuje w temperaturze nie niższej niż 5°C.  Prawidłowość ustawienia sprawdza się pionem, łatą i poziomnicą. Ustawione płyty unieruchamia się, przytwierdzając je tymczasowo do ściany za pomocą haków stalowych o średnicy 8÷12 mm oraz klinów rozporowych. Jeżeli jest to przewidziane w projekcie, to równocześnie zakłada się w pionowych stykach płyt kołki  poziome metalowe (łączące płyty ze sobą).   

 

Rozróżnia się cztery odmiany osadzania: 

− na pełną zalewkę (z zakotwieniem), 

− punktowe na plackach z kotwieniem, 

− na sucho, to jest z całkowitym wyeliminowaniem procesu mokrego (z kotwieniem), 

− z podporami pośrednimi w postaci płyt stropowych lub gzymsów 

− na zaprawie bez kotwienia 

– osadzanie bezpośrednie. 

Wykonując pełną zalewkę przestrzeń między podłożem a tylną stroną okładziny kamiennej stopniowo wypełnia się zaprawą – warstwami o wysokości nie większej niż 25 cm, należy przy tym unikać zabrudzenia płyt zaprawą, a ewentualne zacieki należy niezwłocznie usunąć. Po wypełnieniu szczeliny do 1/4 lub 1/3  wysokości danego rzędu płyt należy zalewanie przerwać. Po stężeniu zaprawy powinno się usunąć zamocowanie tymczasowe i zamocować stałe elementy kotwiące oraz wypełnić zaprawą wolną przestrzeń do wysokości nie większej niż 6÷8 cm poniżej górnej krawędzi licowej płyt. Po sprawdzeniu czy jest ona w poziomie należy przystąpić do ustawienia następnego rzędu. Jeżeli okładzina ma być spoinowana, to na górnej krawędzi stykowej należy ułożyć krzyżyki dystansowe, które usuwa się bezpośrednio przed spoinowaniem. Do utrzymania jednakowej grubości spoin pionowych służą wkładki dystansowe. Aby zabezpieczyć licowe krawędzie elementów, należy przy ustawieniu kolejnego rzędu płyt podkładać cienkie kliny drewniane.  Szerokość szczeliny między podłożem a okładziną nie powinna być mniejsza niż 2 cm i większa niż 3 cm przy licowaniu ścian do wysokości 6 m, i od 4 cm jeśli licowane są ściany wyższe. Podłoże powinno być nie otynkowane.  

W przypadku osadzania punktowego, po przymocowaniu płyty z elementami kotwiącymi do ściany, w szczelinie między okładziną a podłożem, należy wokół kotwy uformować placek o średnicy 5÷7 cm, z plastycznej zaprawy cementowej, zaczynu gipsowego lub kitu. Osadzanie punktowe jest rzadko stosowane.  Osadzanie na sucho wykonuje się na podstawie projektu określającego kształt i wymiary elementów kotwiących.  Osadzanie na zaprawie bez kotwienia stosuje się przy licowaniu drobnymi elementami o powierzchni nie przekraczającej 0,05 m². 

Otwory na zakotwienia w płytach kamiennych  Okładziny ścienne przymocowuje się do konstrukcji stanowiącej podłoże, elementami kotwiącymi ze stali nierdzewnej. Stal kotew jest narażona na zginanie, ściskanie i rozciąganie. Obciążenia te są spowodowane ciężarem płyt okładzinowych, parciem i ssaniem wiatru. Tylna zalewka nie przenosi pionowych obciążeń od okładziny.  Podczas zakotwienia płyt należy przestrzegać następujących zasad:

− płyty, których powierzchnia jest większa od 0,1 m ² muszą być zakotwione kotwami nośnymi i podtrzymującymi, 

− każda płyta powinna być zakotwiona 2÷6 punktach, w zależności od jej wymiarów i ciężaru: do 0,6m² - minimum 2 punkty zakotwienia, 0,6–1 m² - 4 punkty, powyżej 1 m² - 6 punktów, − głębokość otworów na trzpienie kotew powinna być co najmniej równa 30 mm, − średnica otworu na trzpień osadzany w zaprawie powinna być co najmniej o 3÷4 mm większa od grubości trzpienia, − w spoinie pionowej można zamocować tylko jedną kotwę nośną, − w spoinie poziomej dopuszcza się 2 kotwy nośne, które nie mogą jednak oddziaływać na niższą płytę, − przekrój każdego otworu w okładzinie powinien być dwukrotnie większy od przekroju elementu kotwiącego − głębokość otworów na trzpienie w okładzinie kamiennej powinna wynosić co najmniej 20 ÷25 mm w elementach ze skał magmowych i przeobrażonych oraz z wapieni zbitych (twardych) i dolomitów, 25÷30 mm - w elementach z piaskowców twardych, 30÷50 mm - w elementach z piaskowców miękkich, wapieni lekkich (miękkich) i tufów.  Głębokość otworów wykonanych w elementach kamiennych na trzpienie i klamry (służące do łączenia elementów ze sobą)  oraz kotwy (służące do łączenia elementów z podłożem). Otwory w podłożu  Otwór w podłożu (na kotwę) powinien być wystarczająco głęboki i rozszerzać się do wewnątrz. Przed osadzeniem elementu kotwiącego, otwór należy starannie oczyścić, usuwając pył i resztki zaprawy oraz betonu, a następnie dobrze namoczyć, tak aby podłoże nie odbierało zaprawie wody potrzebnej do jej związania. Tylko gruntowne oczyszczenie i wystarczające nawilżenie otworów gwarantuje uzyskanie odpowiedniej wytrzymałości i związania zaprawy wokół zakotwienia z podłożem. Zaleca się, aby po wypełnieniu otworów zaprawą, zaklinować element kotwiący małymi kawałkami kamienia.  Trzpienie kotew i otwory na trzpienie w płytkach  Trzpienie kotew w okładzinach zewnętrznych powinny mieć średnicę co najmniej 5 mm i być wykonane z tego samego materiału co kotwy.  Trzpieni nie wolno wbijać w płytę kamienną młotkiem, ponieważ powstają wówczas w kamieniu szkodliwe naprężenia wewnętrzne. Jeżeli otwory na trzpienie mają skruszone krawędzie, to nie wolno naprawiać ich kitem, lecz płyt takich należy użyć gdzie indziej, w mniej widocznym miejscu budynku.

Kotwy rurkowe  

Kotwy tego rodzaju mają tylko jeden koniec trzpienia ze stali szlachetnej, osadzony na zaprawie. Drugi koniec jest pokryty rurką z tworzywa sztucznego, którą umocowuje się na kit w otworze wywierconym w kamieniu. Płyty okładzinowe przewietrzane od tyłu, mogą swobodnie odkształcać się pod wpływem czynników fizycznych, nie oddziaływując szkodliwie na sąsiednie płyty, ponieważ trzpień może się ślizgać w swojej otoczce. Powierzchnie styku między płytkami okładzinowymi powinny być równe i gładkie, ze względu na umieszczone w nich otwory na trzpienie kotew. Otwory te należy wiercić dokładnie pośrodku grubości płyty, o 5 mm głębiej niż wynosi zagłębienie trzpienia.  Otwory na kotwy w spoinie poziomej lub pionowej powinny być oddalone od naroża płyty o około 1/5 szerokości lub wysokości płyty.

Typy kotew  

Najczęściej używane typy kotew to: 

− kotwy nośne, z płytką rozdzielającą nacisk lub bez niej, płaskie do spoin pionowych i skręcone do spoin poziomych, 

− kotwy przytrzymujące płaskie do spoin pionowych i skręcone do spoin poziomych.  

Siła nacisku pośrodku kotwy z płytką rozdzielającą nacisk jest dzięki tej płytce przekazywana na większą powierzchnię podłoża. Celowi temu służy rozdwojenie lub przekręcenie środnika na końcu kotwy. Kotwy nośne bez płytki rozdzielającej są wykonane z grubej blachy. Stosuje się je do zakotwień w żelbecie, który ma tak dużą wytrzymałość, że może wytrzymać nacisk pod węższą stroną kotwy. Płaskownik stalowy ustawiony na rąb może przenieść większe siły zginające niż położony na płask, dlatego też kotwy nośne i przytrzymujące przeznaczone do spoin poziomych mają przekręconą główkę. W zwykłych spoinach między płytami, trzpienie kotew wchodzą w płyty okładzinowe po obu stronach spoiny. W szczelinach dylatacyjnych stosuje się trzpienie tylko po jednej stronie.