Zakład Kamieniarski Łódź

Piaskowce Łódź

Piaskowce są zbudowane z ziaren różnych minerałów, głównie kwarcu i spoiwa. Spoiwo może być węglanowe, laste, krzemionkowe, rzadziej żelaziste, bitumiczne i inne. Pod względem surowcowym największe znaczenie mają piaskowce o spoiwie krzemionkowym.

Piaskowce od dawna były cennym materiałem budowlanym wykorzystywanym do budowy kościołów, Klasztorów i zamków.

Istotną rolą przy wykorzystywaniu piaskowców jako kamieni ozdobnych odgrywa ich barwa. W Polsce występują różne odmiany piaskowców:

—kremowobiałe — dolnośląskie piaskowce ciosowe wieku kredowego,

—szarobiałe piaskowce szydłowieckie wieku jurajskiego,

—czerwone piaskowce wąchockie wieku triasowego,

—szare i zielone piaskowce karpackie wieku kredowego i trzeciorzędowego.

Dolnośląskie piaskowce ciosowe tworzą największe i najbardziej wydajne złoża piaskowców w skali europejskiej. Charakteryzują się one łatwością obrabiania. Dobra wytrzymałość na wpływy atmosferyczne oraz twardość powodują, że stosowane są one do produkcji płyt okładzinowych, cokołów, elementów profilowych, schodów oraz wyrobów rzeźbiarskich. Skały te wykorzystywano od czasów średniowiecza w budownictwie monumentalnym Wrocławia, Kłodzka, Wiednia i wielu innych miast. Obecnie ich eksploatacja i obróbka koncentruje się w okolicach Radkowa i Bolesławca. Wykonane są z nich płyty okładzinowe, użyte np. na MDM w Warszawie.

 

Piaskowiec „Szczytna” (woj. Wałbrzych) należy do piaskowców kwarcowych nierównoziarnistych o strukturze drobino i średnioziarnistej, o spoliwie krzemionkowoilastym. Nadaje się między innymi na rzeźby. Na elewacjach zewnętrznych słabo się patynuje i tylko nieznacznie zmienia barwę pod wpływem działania czynników atmosferycznych. Skałę tę użyto przy budowie filharmonii w Bydgoszczy.

Piaskowiec „Radków” (woj. Wałbrzych) ma strukturę drobno, średnio i gruboziarnistą, o spoiwie krzemionkowoilastym. Jest jasnokremowy lub jasnoszary. Można z niego wykonywać rzeźby. Piaskowiec ten ozdabia między innymi fryz wnętrza Teatru Wielkiego w Łodzi. Piaskowce radkowkie znajdują się także w stolicy w okładzinie Domu Słowa Polskiego, w budynkach ministerstw: komunikacji, obrony narodowej, górnictwa, rolnictwa oraz w pomnliku — Płycie Desantowej 3 Dywizji Piechoty I Armii Wojska Polskiego im. Romualda Traugutta.

Piaskowiec „Żerkowdce” (woj. Jelenia Góra) to piaskowiec kwarcowy o strukturze średnioziarnistej i teksturze zbitej oraz spoiwie ilastym i ilastokrzemion kowym. Jest jasmokremowy. Stosować można go do produkcji wykładziny pionowej w budownictwie w formie elementów płytowych. Piaskowce żerkowlićkie stanowią okładziną wielu gmachów przy ulicy Kruczej w Warszawie. Płytami z tej skały wyłożona jest także posadzka w klinie „Kijów” w Krakowie.

Piaskowce szydłowieckrie (woj. Radom) są to skały barwy białej z subtelnym odcieniem żółtawym, drobnoziarniste, miejscami nieco ilaste, o spoiwie krzemionkowym. Tworzą ławice grubości od kilku centymetrów do kilku metrów. Jest to doskonały kamień budowlany. Eksploatowany jest w kilku miejscach: w okolicach Końskich, Nietuliska, Chmielowa i Kunowa oraz Smi łowa. Najwięcej piaskowców wydobywa się w okolicach Szydłowca. Znajdują one wszechstronne zastosowanie w produkcji kamiennych elementów budowlanych (płyt okładzinowych, cokołów, elementów profilowanych). Najwcześniej eksploatację tych piaskowców rozpoczęto w rejonie kunowskim. Już w XVI w. w Kunowie znajdowały się warsztaty kamieniarskie, wykorzystujące miejscowe złoża. Największy rozkwit przemysłu kamieniarskiego w Kunowie przypadł na okres panowania Stanisława Augusta. Z Kunowa pochodzi wiele rzeźb i ozdób architektonicznych Pałacu Łazienkowskiego. Do jego odbudowy po zniszczeniach wojennych zużyto ok. 150 ton piaskowca z kamieniołomów kunowskich. Piaskowce te mają dobre własności techniczne. Są łatwe do obróbki i eksploatacji. Odznaczają się dużą odpornością na wpływy atmosferyczne.

Szydłowieckich i kunowskich piaskowców użyto także w dużych ilościach do rekonstrukcji elementów architektonicznych powojennej Warszawy. Są z nich wykonane m. in. .cokoły i licówki kamienne na Nowym Świecie, na Rynku Starego Miasta, okładziny gmachów przy placu Konstytucji, Domu Partii, mury oporowe, schody i balustrady Trasy WZ, fontanna mariensztacka, detale architektoniczne w odbudowanym Zamku Królewskim.

Szczególnie podatny do obróbki jest piaskowiec z Nietuliska. Doskonale nadaje się do licowania gmachów.

Piaskowiec „Smiłów” (Smiłów, woj. Radom) jest drobnoziarnisty, jasnoszary, niekiedy kremowy z drobnymi smugami lub plamami rdzawymi. Skała ta wykorzystywana jest najczęściej do produkcji płyt na wykładziny i na rzeźby. Płytami z tej skały wyłożony jest hall kina „Kijów” w Krakowie.

Piaskowce wąchockie charakteryzują się barwą czerwoną (Kopulak), bladoróżową (Włochy) lub kremową (Doły). Występują w grubych ławicach i dają się doskonale obrabiać. Stosowane są powszechnie jako kamień okładzinowy do wyrobu detali architektonicznych. Użyto ich m. in. do budowy kościoła w Wąchocku. Podobne do nich piaskowce tumlińskie stosowane jako kamień okładzinowy do wyrobu płyt chodnikowych, nagrobków, kamień i młyńskich oraz wykładzin kwasoodpornych. Z nich wykonana jest elewacja zewnętrzna budynku Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie.

Piaskowiec „Kopulak” (Suchedmiów, woj. Kielce) jest średnio i drobnoziarnisty o spoiwie krzemionkowo-żelazistoilastym. Jest ciemnobrunatny z odcieniem czerwonym. Może być wykorzystywany do produkcji wykładzin.

Piaskowiec „Mucharz” (woj. Bielsko Biała) jest nie równoziarnisty o teksturze bezładnej lub kierunkowej. Jest ciemnopopielaty z odcieniem niebieskawym. Może być stosowany do produkcji wykładziny pionowej i poziomej w budownictwie powszechnym. Skała ta upiększa wnętrze Filharmonii w Bydgoszczy.

Piaskowiec „Brenna” (woj. Bielsko Biała). Jest to szarozielony piaskowiec o strukturze drobno i średnio ziarnistej, teksturze bezładnej lub kierunkowej. Zawiera liczne ziarna zielonego glaukonitu. Może być również wykorzystywany do produkcji płyt pionowych. Płyty z tej skały zdobią kuluary filharmonii w Bydgoszczy.

Zastosowanie piaskowców, zwłaszcza w architekturze wnętrz oraz w elewacjach zewnętrznych niektórych budowli, jest bardzo duże. Wykorzystywane są również przez artystów rzeźbiarzy. Z piaskowców wykonane są rzeźby, znajdujące się w Ogrodzie Saskim w Warszawie.

Lokalne znaczenie jako kamienie fasadowe mają piaskowce karpackie. Są one eksploatowane między innymi w pobliżu Bretnnej. Zasoby piaskowców w Polsce są duże.